Με παραγγελία της  Ευρωπαϊκής Επιτροπής η Ευρωπαϊκή αρχή για την ασφάλεια  των  τροφίμων (EFSA),  εξέδωσε πρόσφατα  επιστημονική γνώμη που  αφορά στην ασφάλεια της νισίνης (Ε 234),  ως πρόσθετο τροφίμων,  υπό το πρίσμα  νέων τοξικολογικών δεδομένων.

​

   Με την  εν λόγω επιστημονική γνωμοδότηση  προτείνεται η επέκταση   χρήσης της νισίνης (Ε 234) στα τυριά χωρίς ωρίμαση, εξαιρουμένων των προϊόντων που υπάγονται στην κατηγορία 16,  καθώς  και σε  θερμικά επεξεργασμένα  προϊόντα κρέατος (κατηγορίες 01.7.1 και 08.3.2 αντίστοιχα – καν. (ΕΚ)  1333/2008 παράρτημα ΙΙ).

​

  Πρόκειται για εγκεκριμένο στην ΕΕ πρόσθετο τροφίμων , που χρησιμοποιείται ως αντιμικροβιακός παράγοντας  στα τρόφιμα και είναι μέχρι τώρα  η μόνη επιτρεπόμενη βακτηριοσίνη  για χρήση σε ορισμένες  κατηγορίες τροφίμων, όπως    τυριά ωρίμασης  και επεξεργασμένα  ,  τυροκομικά προϊόντα, παστεριωμένο υγρό αυγό , σιμιγδάλι , πουτίγκες και παρόμοια προϊόντα .

 

  Με την γνωμοδότηση επιβεβαιώνεται η ασφάλεια της νισίνης (Ε 234) ως πρόσθετο τροφίμων,  η οποία  έχει αξιολογηθεί   από την   EFSA το 2006 , ( (ADI) 0,13 mg νισίνης /kg (σ.β) ,  (SCF) ).

​

Εκτιμήθηκε   ότι η διαθέσιμη βάση τοξικολογικών  δεδομένων μπορεί  να δώσει στοιχεία για ένα νέο ADI ( αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη ), σε συνδυασμό με   τις μελέτες που αξιολογήθηκαν προηγουμένως από την EFSA, το 2006,   ενώ  λήφθηκαν  υπόψη  δεδομένα από μια νέα   μελέτη υποχρόνιας τοξικότητας1,

​

1Υποχρόνια τοξικότητα είναι αυτή που παρατηρείται σε λίγους μήνες από τη χορήγηση τοξικής ουσίας σε πειραματόζωα (συνήθως διαρκεί 90 ημέρες). Σκοπεύει στον καθορισμό δόσεων, την καταγραφή συμπτωμάτων και το χαρακτηρισμό οργάνων και ιστών που επηρεάζονται από την επανειλημμένη χορήγηση της τοξικής ουσίας.

​

Μελέτη τοξικότητας ( επαναλαμβανόμενη    χορήγηση δια στόματος νισίνης  Α για 90 ημέρες σε αρουραίους) ,   δεν έδειξε δυσμενείς επιδράσεις  .

Η  υψηλότερη δόση νισίνης που δοκιμάστηκε με μελέτη υποχρόνιας τοξικότητας ( επαναλαμβανόμενη    χορήγηση δια στόματος νισίνης  Α για 90 ημέρες σε αρουραίους) ,  δεν έδειξε δυσμενείς επιδράσεις  (NOAEL = επίπεδα μη παρατηρήσιμων δυσμενών επιδράσεων - No Observed Adverse Effect. Levels) προσδιορίστηκε σε 225 mg νισίνης  A/kg σ.β / ημέρα.

 

Υπ΄αυτές  τις συνθήκες υπολογίζεται μια  ADI = 1 mg νισίνης Α / kg σωματικού βάρους ανά ημέρα   (Ε 234)   (  συντελεστής αβεβαιότητας 200 )  για  επέκταση-υπολογισμό    της  υποχρόνιας έκθεσης σε χρόνια .

 

Ακόμη,   εκτιμήθηκε ότι η  συνολική  έκθεση   ήταν κάτω από το νέο ADI για νισίνη A  (1 mg νισίνης Α / kg σωματικού βάρους ανά ημέρα )  ,  για όλες τις πληθυσμιακές ομάδες.

​

Με αυτά τα δεδομένα η  Ομάδα της EFSA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η   επέκταση  χρήσης της νισίνης (Ε 234) ως πρόσθετης ύλης σε  τυριά  χωρίς  ωρίμαση  (  μέγιστο επίπεδο των 12 mg/kg σ.β ) καθώς και σε  προϊόντα κρέατος θερμικής  επεξεργασίας  ( μέγιστο επίπεδο των 25 mg/kg σ.β )   δεν θα αποτελούσε ανησυχία- θέμα   ασφάλειας .

 

Καθώς η αρχική έγκριση της , ως  προσθέτου τροφίμων, έγινε βάσει αξιολόγησης της νισίνης A  ,   η εν λόγω γνωμοδότηση αναφέρεται σε νισίνη Α  και μόνο ( τύπος βλ. συνέχεια ).

 

Σύμφωνα με τις μελέτες που έχουν ήδη αξιολογηθεί από την EFSA στην προηγούμενη αξιολόγηση (EFSA ANS Panel, 2006a, 2006b ), θεωρείται  απίθανη η  απορρόφηση   νισίνης στον οργανισμό , δεδομένου ότι αυτή  αδρανοποιείται από τα πρωτεολυτικά ένζυμα.

 

Επιπλέον, εκτιμήθηκε  ότι δεν υπάρχει λόγος καμμίας ανησυχίας για γενοτοξικότητα.

 

Παρόλο που  μπορεί να υπάρχουν   αβεβαιότητες σ΄ότι αφορά  την υπολειμματική  δράση της νισίνης στην  εντερική χλωρίδα,  στην επιστημονική γνώμη σημειώνεται  ότι αυτό δεν  επηρεάζει τα  συμπεράσματα  , καθώς η   συνολική θεώρηση  των πληροφοριών σχετικά με τη σταθερότητα της νισίνης στο έντερο ή της προσομοίωσης σε εντερικά  υγρά  δεν ήταν  ζητούμενο εν προκειμένω.

 

Σ΄ότι αφορά στη συνολική έκθεση σε νισίνη (Ε 234), κύρια κατηγορία τροφίμων  που συμβάλλει   τις προτεινόμενες χρήσεις είναι κατηγορία 8.3 (προϊόντα κρέατος)  σε όλες τις πληθυσμιακές ομάδες  και υπολογίζεται  σε λιγότερο  από το ADI =  1 mg/kg σ.β.,   για όλες τις πληθυσμιακές ομάδες.

​